AI-Forum 2025-1

Generatieve AI-vergoeding: is het wenselijk?

In toenemende mate wordt er gediscussieerd over de mogelijke implementatie van een (generatieve) AI-vergoeding, bedoeld om makers te compenseren voor het gebruik van hun werken bij de ontwikkeling van generatieve AI. In een reeks van drie artikele...

AI als rechtspersoon

Naar huidig recht is AI niets meer dan een technologie, geïnstalleerd in een hardware of software. Ondanks het feit dat AI een zekere mate van autonomie vertoont, bezit het juridisch gesproken geen enkele zeggenschap of verantwoordelijkheid. Met a...

De duistere zijde van ‘notice and takedown’ procedures en content monitoring

In de YouTube- en Cyando-uitspraak van 2021 wierp het Europese Hof licht op de rol van een platform zoals YouTube ten opzichte van de door haar gebruikers geplaatste content. Zo werd geconstateerd dat het zogenoemde safe harbor principe dat in 200...

Generatieve AI-vergoeding: is het juridisch mogelijk?

In toenemende mate wordt er gediscussieerd over de mogelijke implementatie van een (generatieve) AI-vergoeding, bedoeld om makers te compenseren voor het gebruik van hun werken bij de ontwikkeling van generatieve AI. In een reeks van drie artik...

AI-verordening in een notendop

De rijksoverheid heeft een gids gepubliceerd die ondernemers en organisaties inzicht geeft in de inhoud en mogelijke implicaties van de Europese AI-verordening voor het gebruik en de ontwikkeling van AI. In de gids wordt een viertal stappen uiteen...

Generatieve AI-vergoeding: de uitwerking

In toenemende mate wordt er gediscussieerd over de mogelijke implementatie van een (generatieve) AI-vergoeding, bedoeld om makers te compenseren voor het gebruik van hun werken bij de ontwikkeling van generatieve AI. In een reeks van drie artikele...

Het AI Pact: met de blik vooruit

Meer dan honderd bedrijven hebben het AI Pact inzake kunstmatige intelligentie (AI) ondertekend. Het pact legt de ondertekenaars vrijwillige verplichtingen op die gericht zijn op de implementatie van de principes uit de AI-verordening, zelfs al vo...

Aansprakelijkheid van aanbieders van generatieve AI

Generatieve AI-toepassingen kunnen illegaal tekst- en beeldmateriaal produceren en hun aanbieders kunnen dit niet altijd tegengaan. Dit doet denken aan problematiek omtrent online tussenhandeldiensten en roept de vraag op of de “safe harbour”-aans...

Cybersecurity in een nieuw jasje

De Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) en de Rijksinspectie Digitale Infrastructuur (RDI) hebben een nieuw plan van aanpak uitgebracht met betrekking tot generatieve AI. Het daarin uitgewerkte AI Cybersecurity Kwadrant is er volgens...

Is AI-output auteursrechtelijk beschermd?

Théâtre D'opéra Spatial is een digitaal kunstwerk van Jason Michael Allen, deels gecreëerd met behulp van Midjourney. Het was het eerste AI-geproduceerde kunstwerk dat een belangrijke kunstprijs won. Dit maakte het een centraal onderwerp in juridi...

AI-wetgeving: hier moet je op letten in 2025

Afgelopen zomer was het dan zover: de lang geanticipeerde AI-verordening is in werking getreden. Net op tijd om de rappe ontwikkeling van AI te reguleren. Maar wat betekent dit voor mensen en bedrijven in de praktijk? De nieuwe wetgeving is nog ni...

Wetsvoorstel opt-out regeling: treedt Engeland in de voetsporen van de EU?

Elton John en Paul McCartney zijn een van vele artiesten die zich hebben uitgesproken tegen het voornemen van de Britse overheid om de bestaande auteursrechtelijke beperking op tekst- en datamining (hierna: TDM-beperking) te verruimen. Naar Engels...

AI en de AVG: De belangrijkste inzichten uit EDPB Opinie 28/2024

Introductie

Op 17 december 2024 publiceerde de Europese Data Protection Board (“EDPB”)[1] een opinie inzake de relatie tussen gegevensbescherming en artificial intelligence (“AI”), ‘Opinion 28/2024 on certain data protection aspects related to th...

Waarom DeepSeek olie op het vuur gooit in de AI-wapenwedloop

Het is inmiddels twee jaar geleden dat OpenAI naar buiten trad met de revolutionaire ChatGPT. Het eerste krachtige AI-systeem dat vrij beschikbaar was en door eenieder breed kon worden ingezet. Sindsdien is AI het nieuwe modewoord en is het gebrui...

Europa riskeert AI-boycot door Big Tech

“An oligarchy is taking shape (...)”, aldus ex-president Joe Biden over het huidige Amerikaanse sociale en economische klimaat. Biden deelde zijn zorgen over de toenemende concentratie van macht en welvaart onder een handjevol technocraten. Machti...

Gerechtvaardigd belang als grondslag voor het trainen van AI: hoe de Google Spain-zaak kan helpen

De opkomst van juridische taalmodellen (LLMs) roept belangrijke vragen op over de omgang met bijzondere en/of gevoelige persoonsgegevens. Kunnen dergelijke gegevens worden gescrapet? En zo ja, mogen ze worden gebruikt om LLMs te trainen?

Privacy-...

Tekst- en datamining vs auteursrecht: eerste rechtspraak

Tekst- en datamining is het machinaal scannen van data om informatie te verkrijgen, bijvoorbeeld ter ontwikkeling van een generatief AI-model. Met de invoering van de DSM-richtlijn in 2019 is deze bezigheid nader gekwalificeerd ten opzichte van he...

Europese Commissie trekt wetsvoorstel voor AI-aansprakelijkheidsrichtlijn in

Het wetsvoorstel voor een AI-aansprakelijkheidsrichtlijn (ook wel de “AI Liability Directive”) is van de baan. Dat volgt uit het werkprogramma van de Europese Commissie voor 2025.[1] Reden van de intrekking van het wetsvoorstel, dat op 29 septembe...

Deepfakes in de politiek

Sinds een aantal jaar ontkom je er niet meer aan: nepbeelden en -geluiden, ook wel deepfakes genoemd. Het kan gaan om foto’s, video’s en stemgeluiden die met behulp van deep learning technologie tot stand worden gebracht. Vaak zijn de generatieve ...

Het gebruik van artificiële intelligentie (AI) door het EUIPO in registratieprocedures

Het gebruik van artificiële intelligentie (AI) voor het EUIPO in registratieprocedures

Technologische vernieuwing was altijd al cruciaal in de ontwikkeling van het intellectueel eigendomsrecht (IER). Het leidde tot de noodzaak van een wetgeven...

AI in de zorg: wie is er aansprakelijk als het misgaat?

Binnen de zorgsector wordt steeds vaker gebruikgemaakt van AI als hulpmiddel. Met name tijdens het diagnostisch proces zetten zorgverleners AI-systemen in om het ziektebeeld van patiënten beter in kaart te brengen. Meestal gaat dit goed, met posit...

Zijn robots juridisch verantwoord?

Tegen 2040 zullen er meer robots op aarde rondlopen dan mensen - dat is de voorspelling van Elon Musk. Hoewel Musk er vaker naast heeft gezeten in het verleden, spreekt de nieuwe Optimus robot van zijn bedrijf Tesla sterk tot de verbeelding. Deze ...

Amerikaanse rechter verwerpt fair use als grond voor tekst- en datamining

In een filmachtige wending heeft Amerikaanse rechter Bibas zijn zogenoemde summary judgement (een soort kort geding) in de zaak Thomson Reuters v Ross omgegooid: in plaats van een jury bij het geschil te betrekken wordt het geschil grotendeels afg...

Eerste AI-kunstveiling wekt grote verontwaardiging

Het Amerikaanse veilinghuis Christie's heeft ‘s werelds eerste grote veiling voor AI-kunst aangekondigd. Want “AI-technologie is ongetwijfeld de toekomst”, zegt een prominente woordvoerder. Zodanig zelfs, dat het veilinghuis aansluiting zoekt met ...

AI bij de Rijksoverheid: is het wenselijk en wat zijn de gevaren?

De mogelijkheden van AI zijn eindeloos, waaronder voor de Rijksoverheid. Maar als de toeslagenaffaire ons iets heeft geleerd, dan is het dat hierbij oppassen is geblazen. De realiteit is nog altijd dat kunstmatige algoritmes imperfecte verlengstuk...

Bescherming van AI-output: modellenrecht to the rescue?

AI en het auteursrecht

Op dit moment is er veel te doen over de vraag of door artificiële intelligentie (AI) gegenereerde output voor auteursrechtelijke bescherming in aanmerking komt. Om voor auteursrechtelijke bescherming in aanmerking te komen...

Censuur in AI: niet alleen een Chinees fenomeen

Als het om Chinese AI gaat hoor je al snel de klacht: censuur! Maar alle huidige AI-modellen hebben onderwerpen waar ze liever niet op ingaan, ook de Westerse. Een echte open AI waarin die keuze vooraf duidelijk en inzichtelijk is zou een stuk bet...

Automatisering van de arbeidsmarkt

AI gaat steeds meer banen vervangen. Althans, als het aan de topbestuurders van grote Nederlandse bedrijven ligt. Een aanzienlijke groep van hen (19% ten opzichte van 6% vorig jaar) verwacht dat AI op den duur het werk van mensen zal gaan overneme...

Google aangeklaagd om AI-summaries in zoekresultaten

Meer en meer bedrijven integreren AI in hun diensten, en techgigant Google is daar uiteraard geen uitzondering van. Van oorsprong indexeert de zoekmachine webpagina's die als aanklikbare links aan gebruikers worden getoond nadat zij daarvoor relev...

Machine “Unlearning”: nieuwe hoop voor mens en maker?

Er is veel over te doen geweest, met name in de creatieve industrie: het proces van machine learning en tekst- en datamining. Voordat kunstmatige algoritmes op het niveau presteren dat we van ze gewend zijn, ondergaan ze een langdurig trainingspro...

Dit zijn de beste juridische GenAI tools van 2025

Bent u een van de vele gebruikers van handige juridische tools als Harvey en CoCounsel? Dan verdient het recente onderzoek van Vals AI uw aandacht. Vals AI is een bedrijf dat de prestaties van grote taalmodellen evalueert voor specifieke bedrijfst...

Meta riskeert strafrechtelijke aansprakelijkheid voor tekst- en datamining

Meta wordt ervan beschuldigd dat zij zonder toestemming 81 terabyte aan boeken heeft gedownload uit illegaal beschikbare bronnen zoals Z-Library en LibGen. De zaak heeft iets weg van de Google boekenzaak uit 2015, waarbij Google miljoenen boeken v...

Zijn minderjarigen voldoende beschermd tegen AI?

Men komt op steeds jongere leeftijd in aanraking met steeds meer technologische hulpmiddelen. Die middelen worden ook steeds geavanceerder en, op veel manieren, ingrijpender. De millennial kan zich nauwelijks voorstellen hoe generatie Z en Alpha v...

Elon Musk vs OpenAI: altruïsme of winstbejag?

Dinsdag 4 maart is het verzoek van Elon Musk om een preliminary injunction (de Amerikaanse variant op de voorlopige voorziening) in de zaak tegen OpenAI (het bedrijf achter ChatGPT) door de Amerikaanse rechter afgewezen. Musk verzocht de rechter o...

TikTok en X als eerste aangeklaagd voor verboden AI-praktijken

Afgelopen maand zijn de bepalingen uit de AI-verordening voor verboden AI-systemen in werking getreden. Het gaat om praktijken waarvan de Europese Commissie oordeelt dat ze zo ingrijpend zijn, dat ze niet passen in de Europese samenleving. Denk hi...

Robotrechter: feit of fictie?

Niemand twijfelt aan de ongekende efficiëntie waarmee AI omvangrijke en zelfs complexe taken kan uitvoeren. Maar om de beslissingsbevoegdheid daarbij volledig uit handen te geven? Dat gaat veel mensen (nog) te ver. En dat is niet gek: hoewel AI on...

Franse schrijvers en uitgevers voegen zich in de strijd tegen Meta

Drie grote uitgeverij- en auteursverenigingen in Frankrijk hebben een rechtszaak aangespannen tegen Meta, het Amerikaanse bedrijf achter onder andere Facebook en Instagram. De verenigingen beschuldigen Meta van het op grote schaal schenden van aut...

Big Tech voert druk nu ook op in thuisbasis Amerika

Afgelopen maand bespraken we hoe Europa een AI-boycot door de Amerikaanse Big Tech riskeert. Nog geen week later trok de Europese Commissie het wetsvoorstel voor de AI-aansprakelijkheidsrichtlijn in (meer hierover in dit artikel). Hoewel de intrek...

Mijn en dijn: de nieuwe rol van robots.txt als auteursrechtelijk voorbehoud bij tekst- en datamining

Noot bij Rb. Amsterdam HowardsHome[1]

Langzaamaan beginnen vonnissen gewezen te worden die grotere of kleinere impact hebben op de AI-wereld. Eén van de onderwerpen waar veel over te doen is, is de (on)rechtmatigheid van het gebruik van auteursre...

Wat de ‘Trump Gaza’ video ons leert over de risico’s van AI-gebruik

Het zal u niet zijn ontgaan: de bizarre video over de Gazastrook die afgelopen maand door Amerikaans president Trump is gedeeld. In de video worden Trump en Netanyahu, de premier van Israël, zonnend op het strand van een Dubai-achtig Gaza afgebeel...

AI-gestuurde aanbevelingssystemen dehumaniseren het internet

“Dehumanization happens when people are depicted, regarded, or treated as not human or less human” - Maria Kronfeldner, filosoof. Vroeger kwam dit tot uiting in de vorm van slavernij en sociale klassen. Maar we zien nu dat het ook subtieler kan. N...

Generatieve AI in reclame: de juridische risico’s

Generatieve AI doet rap zijn intrede in de reclamewereld. Een AI-tool zoals Midjourney genereert binnen seconden een visueel verbluffende campagne, ChatGPT schrijft daar een pakkende slogan bij en een AI-stem van Speechify spreekt moeiteloos de vo...

AI-Forum 2025-1

Bijgaand treft u de eerste editie aan van ons digitale tijdschrift. Onderwerpen die aan bod komen zijn onder andere aansprakelijkheid, privacy, AI-geletterdheid, AI in reclame, tekst- en datamining en de compensatie van makers voor het gebruik van...